Berucht op scholen en kinderdagverblijven, achtervolgd door ouders en luizenmoeders: de hoofdluis is niet bepaald een populair beestje. Klein als hij is, brengt hij velen tot wanhoop. Vooral bij de start van het nieuwe schooljaar steken de hoofdluisepidemieën vaak weer de kop op. De drogisterijen hebben gedurende een aantal jaren in de maand september het thema een maand lang voor het voetlicht gebracht met een campagne met folders en raamposters. Een campagne was hard nodig, want er bestaan nog steeds veel fabels over dit beestje en de informatiebehoefte onder ouders is groot.
Rond hoofdluis hangt nog altijd - onterecht - een taboesfeer. Niemand staat te springen om te melden dat zijn zoon of dochter luizen heeft. Maar dat hoofdluis iets te maken zou hebben met een gebrekkige persoonlijke hygiëne is een hardnekkig misverstand. Het kan bij iedereen voorkomen; de beestjes hebben zelfs een voorkeur voor schoon haar! Openheid over hoofdluis is uitermate belangrijk, want alleen een gezamenlijke aanpak heeft effect. Een kind kan namelijk telkens weer opnieuw besmet worden als anderen behandeling nalaten.
Hoe krijg je hoofdluis en hoe herken je het?
Luizen zijn overlopers: ze wandelen van hoofd naar hoofd of gaan via jassen, knuffels of kammen op zoek naar bloed om zich te voeden. Het zijn grijsblauwe of (na het bloed zuigen) rode beestjes van een paar millimeter groot. Hun eitjes, neten, zijn witte stipjes die op roos lijken. Alleen zit roos los terwijl neten juist aan het haar vastkleven – dicht bij de hoofdhuid. Neten groeien met het haar mee. Zodra ze verder dan een paar centimeter van de hoofdhuid af zitten, kunnen er geen luizen meer uitkomen. Het is aan te raden kinderen regelmatig op hoofdluis te (laten) controleren met een netenkam of luizenkam. Als u hoofdluis ontdekt, hoeft u niet naar de huisarts, maar het is wel belangrijk de luizen meteen te bestrijden omdat ze zich razendsnel verspreiden. Daarnaast is het essentieel om maatregelen te nemen om herbesmetting te voorkomen.
Kammen maar!
Het allerbelangrijkste is het haar gedurende 14 dagen elke dag te kammen met een fijntandige kam. Volg de volgende stappen (zie ook filmpje voor kaminstructie):
-
Maak het haar door en door nat. Verdeel crèmespoeling door het haar.
-
Bescherm de ogen met een washandje en kam dan eerst met een gewone kam de klitten weg.
-
Pak dan de fijntandige kam en kam al het hoofdhaar, pluk voor pluk, vanaf de haarwortel. Begin bij het ene oor en pak na elke kambeweging een pluk in de richting van het andere oor. Vastgeplakte neten kunt u eventueel losweken door te deppen met azijn.
-
Veeg tijdens de kambeurt de kam regelmatig af aan een papieren servet of zakdoek.
-
Spoel de crèmespoeling uit en maak de kammen schoon. U kunt ze 5 minuten uitkoken of ontsmetten met alcohol (70%).
Combineer het kammen eventueel met een antihoofdluismiddel en herhaal de gecombineerde behandeling na 7 dagen. Bij het kammen kunt u dan een fijntandige kam gebruiken. De drogist heeft diverse werkzame middelen tegen hoofdluis in het assortiment: shampoos, lotions, crèmes, sprays en daarnaast luizen- en netenkammen. Het is mogelijk dat de behandeling niet aanslaat. Als de behandeling volgens voorschrift én twee keer is toegepast, kan er sprake zijn van resistentie (de hoofdluis is bestand tegen het gebruikte middel). Het is dan nodig om de behandeling te herhalen met een ander luisbestrijdingsmiddel.
Hoofdluisbestrijdingsmiddelen
-
Er bestaan shampoos, crèmes, lotions en sprays tegen hoofdluis. Kies bij voorkeur voor geregistreerde antihoofdluismiddelen. Hierin zit dimeticon, malathion of permetrine als werkzame stof. De hoofdluis is echter steeds vaker resistent voor bepaalde antihoofdluismiddelen. Als u na de behandeling nog steeds hoofdluis aantreft, kies dan voor de tweede behandeling een product met een andere werkzame stof.
-
Overigens moet u tijdens de behandeling met antihoofdluismiddelen gedurende twee weken het haar dagelijks doorkammen met een fijntandige kam, in combinatie met crèmespoeling.
-
Let op: Malathion is brandbaar. Vermijd open vuur tijdens de behandeling met een middel waarin malathion zit en föhn het haar niet. Verder tast chloor de werking van malathion aan, dus zwemmen in chloorhoudend water op de dag van behandeling wordt afgeraden.
-
Zwangeren, vrouwen die borstvoeding geven en kinderen jonger dan zes maanden worden afgeraden om antihoofdluismiddelen te gebruiken.
-
Gebruik geen antihoofdluismiddelen als u niet zeker weet of uw kind luis heeft. Een antihoofdluismiddel kan besmetting met hoofdluis niet voorkomen.
Wat kunnen scholen doen?
In de strijd tegen hoofdluis spelen binnen de scholen de 'luizenmoeders' een belangrijke rol. Zij controleren de kinderen regelmatig op hoofdluis en kunnen ouders en leerkrachten bijstaan met advies. Zij vragen de ouders om hun medewerking door de kinderen ook thuis regelmatig te controleren op hoofdluis en het op school te melden als er hoofdluis wordt geconstateerd. Zo kan er in een vroeg stadium actie ondernomen worden op school.
Meer informatie over hoofdluis, materialen voor scholen, beeldmateriaal, kleurplaten enzovoort zijn te vinden op de website van het RIVM.
Kaminstructie: bekijk het filmpje!
Download de flyer
Download FAQ
