Vitamine D niet meer vergoed per 1 januari 2023

geplaatst op: 28 december 2022

Per 1 januari 2023 wordt de hooggedoseerde vitamine D niet meer vergoed. Dat besluit nam minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) op advies van het Zorginstituut. De lagere sterktes vitamine D-middelen zijn al per 1 januari 2019 uit het basispakket gestroomd. Patiënten en consumenten moeten vitamine D dus zelf aanschaffen en kunnen daarvoor prima terecht bij de drogist.

Het is belangrijk dat patiënten die vitamine D kregen voorgeschreven, deze hoeveelheid gewoon blijven slikken. Zij kregen dit voorgeschreven omdat ze een tekort aan vitamine D hebben, om een tekort te voorkomen of om botontkalking te behandelen of voorkomen. Vitamine D is te koop bij de drogisterij, hiervoor is geen recept nodig.

Om welke vitamine D gaat het?

Per 1 januari 2023 worden de volgende medicijnen met vitamine D niet meer vergoed:

  • medicijnen met alleen vitamine D: cholecalcefirol en calcifediol
  • medicijnen met een combinatie van colecalciferol en calcium (kalk) of alendroninezuur

Belang vitamine D

Vitamine D ondersteunt het behoud van een gezond immuunsysteem en is van belang voor een goede opname van calcium en fosfaat uit voeding. Daardoor draagt het bij aan het behoud van sterke botten en tanden. Verder ondersteunt vitamine D het vernieuwingsproces van cellen en weefsels.

De meeste mensen krijgen voldoende vitamine D binnen via voeding en onder invloed van zonlicht. 15 tot 30 minuten met onbedekte armen en een onbedekt hoofd in de zon (daglicht) is voldoende om je huid vitamine D aan te laten maken, zelfs als het bewolkt is. Een vitamine D-tekort kan op verschillende manieren ontstaan; door een tekort aan blootstelling aan zonlicht, een tekort aan voedingsmiddelen die vitamine D bevatten of door langdurig gebruik van bepaalde medicijnen.

We zetten het beste advies over vitamine D hieronder op een rij*

Wie hebben extra vitamine D nodig:

  • Kinderen tot 4 jaar: 10 microgram vitamine D suppletie per dag
  • Zwangere vrouwen: 10 microgram vitamine D suppletie per dag
  • Vrouwen van 4 tot 50 jaar die de huid bedekken of niet dagelijks tussen 11 en 15 uur tenminste 15 tot 30 minuten buiten zijn: 10 microgram vitamine D suppletie per dag
  • Vrouwen van 50 tot 70 jaar: 10 microgram vitamine D suppletie per dag
  • Alle mensen van 4 tot 70 jaar met een donkere (getinte) huidskleur: 10 microgram vitamine D suppletie per dag
  • Alle mannen en vrouwen vanaf 70 jaar: 20 microgram vitamine D suppletie per dag

Kun je te veel vitamine D innemen?

De aanvaardbare bovengrens van vitamine D-inname voor kinderen tot 1 jaar is 25 microgram per dag. Voor kinderen van 1 tot 11 jaar is de bovengrens 50 microgram per dag en voor iedereen vanaf 11 jaar is de bovengrens 100 microgram per dag. Bij langdurig gebruik van doseringen vitamine D boven de aanvaardbare bovengrens kunnen kalkafzettingen in het lichaam ontstaan. Bij gezonde mensen komt een overdosis zelden voor.

De maximale dagdosering wijkt erg af van de dagelijkse adviesdoseringen. Waarom is dat verschil zo groot? De maximale dagdosering is een veiligheidsgrens. Dat is iets anders dan een dosering die een Nederlander dagelijks nodig heeft. De Gezondheidsraad heeft voor deze dagelijkse inname een specifiek en veilig advies gemaakt, toegepast op de Nederlandse situatie.

In de praktijk adviseert men soms wel eens hogere dagdoseringen, zoals 20 tot 50 microgram per dag en soms zelfs 75 microgram per dag. Dit is tegen het advies van de Gezondheidsraad in. Dagdoseringen boven 75 microgram per dag zijn in het kader van zelfzorg in strijd met de Warenwet.

Risicowaarschuwingen

  • Niet gebruiken bij een te hoog calciumgehalte in het bloed of in de urine, bij nierstenen, calciumafzettingen in de nieren, te snel werkende bijschildklieren
  • Niet gebruiken in combinatie met digoxine of thiaziden
  • Niet gebruiken bij een slechte nierfunctie
  • Gebruik tijdens kinderwens, zwangerschap en borstvoeding: maximaal 10 microgram vitamine D suppletie per dag

Wanneer naar de huisarts?

  • Bij botpijn en spierpijn in de bovenbenen of heupen, bij moeite met opstaan en moeilijk lopen

* Deze informatie is opgesteld door het Instituut Verantwoord Medicijngebruik in opdracht van het CBD en gebaseerd op het advies van de Gezondheidsraad.

Deskundig advies en ruime keuze

Patiënten en consumenten die een product met vitamine D zoeken, kunnen prima terecht bij de drogist. De drogist biedt een uitgebreide keuze zoals de reguliere vitamine D en vitamine D3.  Vitamine D3 of cholecalciferol, is de meest werkzame vorm van vitamine D die 100% identiek is aan onze lichaamseigen vitamine D. Er is vitamine D3 van dierlijke oorsprong, bijvoorbeeld uit levertraan of uit het wolvet van schapen, en veganistische vitamine D3 uit korstmos. Daarnaast biedt de drogist ook combinatieproducten, zoals vitamine D met zink, calcium, K2 of omega 3 in verschillende toedieningsvormen (bijvoorbeeld met liposomen).

De dosering

De verpakking van vitamine D kan er bij de drogist anders uitzien dan patiënten gewend zijn. Ook de dosering die op de verpakking staat vermeld, kan anders zijn. Het is belangrijk dat mensen die vitamine D kregen voorgeschreven, dezelfde hoeveelheid blijven gebruiken. Dit staat vermeld op de medicijnverpakking die nu wordt gebruikt. Koop bij de drogist exact dezelfde sterkte. Op het etiket kan dat op twee manieren staan:

  • Soms staat er IE of IU. IE betekent Internationale Eenheid, IU betekent International Unit.
  • Soms staat er mcg of μg. Dat betekent microgram.

Bij het omrekenen is het volgende belangrijk: één microgram is hetzelfde als 40 internationale eenheden. Dus: 1 mcg/μg = 40 IE/IU.