Van 17 t/m 21 juni 2024 organiseert het ministerie van VWS de week van Gezond Zwanger Worden. Deze week is onderdeel van het project Kansrijke Start van VWS, dat zich richt op de eerste 1000 dagen van ouder en kind en gezondheidsverschillen wil voorkomen. Drogisterijen helpen graag mee aan een Kansrijke Start voor ieder kind en wijzen aanstaande ouders onder andere met een schapkaart op het belang van foliumzuur en de website strakszwangerworden.nl.
Een gezonde zwangerschap start al voor de conceptie. Diverse factoren kunnen een gezonde zwangerschap in de weg staan. Denk aan roken, alcohol, medicatie, supplementen en sociale factoren. Voor de drogisterij zijn met name het gebruik van foliumzuur en medicatie belangrijk.
Het gebruik van foliumzuur loopt terug bij mensen met een zwangerschapswens terwijl het juiste gebruik van foliumzuur een neuraalbuisdefect, zoals een open ruggetje, voor 90 procent kan voorkomen. Bovendien gebruiken mensen die zwanger willen worden, soms medicatie zoals NSAID’s die hun vruchtbaarheid kan beïnvloeden.
Tijdens de campagneweek zijn er talloze activiteiten door diverse zorgprofessionals. De drogisterijbranche werkt graag mee aan een Kansrijke Start voor elk kind. In de campagneweek van 17 t/m 21 juni hangen alle drogisterijen die bij het CBD zijn aangesloten, een schapkaart bij de zwangerschaps- en ovulatietests waarmee zij wijzen op het gebruik van foliumzuur. De schapkaart verwijst met een QR code naar de website Strakszwangerworden.nl.
Drogisterijen die nog een schapkaart willen ontvangen, kunnen deze aanvragen via info@cbd-maarssen.nl.
Wil je meer weten over preconceptuele zorg of Gezond Zwanger Worden? Download hieronder de Factsheet en Beslisboom voor professionals en lees welke adviezen jij als drogisterijmedewerker kunt geven.
Welke adviezen kun je als (assistent)drogist meegeven aan mensen die komend jaar zwanger willen worden? Stel de vraag ‘Wilt u het komend jaar zwanger worden’ als de situatie dat toelaat en wijs mensen op de website Strakszwangerworden.nl en de Zwangerwijzer.nl. Raad mensen met een zwangerschapswens aan om contact op te nemen met de huisarts.
Gebruik dagelijks 400 microgram (dat is 0,4 milligram) foliumzuur: 3 maanden en ten minste 4 weken voor de zwangerschap tot de 10e week in de zwangerschap (gerekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie). Of: gebruik foliumzuur voordat je van plan bent te stoppen met anticonceptie. De aanbevolen hoeveelheid foliumzuur kent geen bijwerkingen en heeft geen invloed op de vruchtbaarheid. Je kunt al snel daarna een eisprong hebben en zwanger worden. Het juiste gebruik van foliumzuur voorkomt voor 90 procent een neuraalbuis-defect zoals een open ruggetje.
De Gezondheidsraad adviseert zwangeren om dagelijks 10 microgram (400 IE) vitamine D te slikken. Omdat je niet exact weet wanneer je zwanger wordt, is het verstandig hier al mee te starten als je stopt met de anticonceptie. Bij risicogroepen is het verstandig om met de huisarts te overleggen of een hogere dosering nodig is en de concentratie in het bloed te laten meten. Denk bijvoorbeeld aan mensen die weinig buiten komen met onbedekte huid of aan mensen met een donkere huidskleur. Vitamine D zorgt ervoor dat calcium beter kan worden opgenomen voor de ontwikkeling van sterke botten.
Zwangere vrouwen zouden 1000 mg (1 gram) calcium per dag binnen moeten krijgen.Ook hier geldt: je weet niet wanneer je zwanger wordt, dus denk eraan als je stopt met anticonceptie. Twijfel je of je genoeg calciumrijke producten binnenkrijgt? Vul dan een aantal dagen de Eetmeter.nl in. De meeste mensen krijgen voldoende binnen va de voeding, maar vrouwen die eerder zwangerschapsvergiftiging hebben gehad of te weinig calcium via de voeding binnen krijgen doen er goed aan om extra calcium te slikken (1 gram). Overleg in dat geval ook met de met huisarts, verloskundige of gynaecoloog. Calcium is goed voor het hart- en vaatstelsel van de zwangere vrouw en de ontwikkeling van sterke botten.
Multivitamines zijn niet noodzakelijk maar kunnen geslikt worden, mits speciaal voor zwangeren ontwikkeld. Anders is er kans op een teveel aan vitamine A en dat vergroot de kans op aangeboren afwijkingen.
Slik geen NSAID’s zonder recept als je zwanger wilt worden of bent. NSAID’s kunnen bij oraal gebruik de vruchtbaarheid en de innesteling van de embryo beïnvloeden. De eerste keuze bij pijn is paracetamol. Gebruikt iemand NSAID’s op recept? Overleg dan met de huisarts.
Heb je een kinderwens? Gebruik dan weinig zelfzorggeneesmidden, in ieder geval kortdurend en in een lage dosering.
(Deze adviezen zijn opgesteld i.o.m. prof. dr. Eric Steegers, hoogleraar en afdelingshoofd Verloskunde en Gynaecologie van het Erasmus MC en ambassadeur van Kansrijke Start/Gezond Zwanger Worden)
